Monday, April 25, 2011

उद्यमः साहसं धैर्यं बुद्धिः शक्तिः पराक्रमः

उद्यमः साहसं धैर्यं बुद्धिः शक्तिः पराक्रमः ।
षट् एते यत्र वर्तन्ते तत्र देवः सहाय्यकृत् ॥

सुजनो न याति वैरम् परहितनिरतो विनाशकालेऽपि

सुजनो न याति वैरम् परहितनिरतो विनाशकालेऽपि ।
छेदेऽपि चन्दनतरुः सुरभयति मुखं कुठारस्य ॥

अपि स्वर्णमयी लङ्का न मे लक्ष्मण रोचते

अपि स्वर्णमयी लङ्का न मे लक्ष्मण रोचते।
जननी जन्मभूमिश्च स्वर्गादपि गरीयसी ॥

यथा काष्ठं च काष्ठं च समायेतां महोदधौ

यथा काष्ठं च काष्ठं च समायेतां महोदधौ ।
समेत्य च व्यपायेतां कालमासाद्य कञ्चन ।।
एवं भार्याश्च पुत्राश्च ज्ञातयश्च धनानि च ।
समेत्य व्यवधावन्ति ध्रुवो ह्येषां विनाभवः ।।

Friday, April 22, 2011

ॐ पूर्णमदः पूर्णमिदं पूर्णात् पूर्णमुदच्यते

ॐ पूर्णमदः पूर्णमिदं पूर्णात् पूर्णमुदच्यते |
पूर्णस्य पूर्णमादाय पूर्णमेवावशिष्यते ||

ॐ सहनाववतु सहनौभुनक्तु सहवीर्यं करवावहै

ॐ सहनाववतु सहनौभुनक्तु सहवीर्यं करवावहै |
तेजस्विनावधीतमस्तु माविद्विषावहै ||
ॐ शांतिः शांतिः शांतिः ||

Thursday, April 21, 2011

नृत्तावसाने नटराजराजः ननाद ढक्कां नवपञ्चवारम्

नृत्तावसाने नटराजराजः ननाद ढक्कां नवपञ्चवारम् |
उद्धर्तु कामस्सनकादि सिद्धान् एतद्विमर्शे शिवसूत्रजालम् ||

नृत्तावसाने - नृत्त + अवसाने
--------------नृत्त - dance
--------------अवसाने - end
नटराज - king of dance
राजः - king
ननाद - sounded
ढक्कां - a double sided drum
नवपञ्चवारम् - नव + पञ्चवारम्
-------------------नव - nine
-------------------पञ्चवारम् - and five times
उद्धर्तु - for upliftment of / to uplift / to inspire
कामस्सनकादि - कामः + सनकादि
--------------------कामः - with the purpose of
--------------------सनकादि - Sanak et al
सिद्धान् - accomplished men
एतद्विमर्शे - एतद् + विमर्शे
--------------एतद् - these
--------------विमर्शे - (I wish) to study/observe/examine
शिवसूत्रजालम् - शिवसूत्र+जालम्
--------------------शिवसूत्र - aphorisms of Lord Shivshankar
--------------------जालम् - web

At the end of the dance, the king of king of dance sounded a double side drum nine and five times to inspire accomplished men Sanak et al. I wish to study the web of these aphorisms of Lord Shivshankar.

At the end of the (cosmic) dance, the king of dance(Lord Shivshankar) sounded a double side drum nine and five times to inspire accomplished men (like) Sanak et al. I wish to study the web of these aphorisms of Lord Shivshankar.

Monday, April 18, 2011

Lesson 5 - Professions

English WordSanskrit Word - MasculineSanskrit Word - Feminine
Doctorवैद्य:चिकित्सिका
Engineerअभियन्ताअभियन्त्री
Driverचालक:चालिका
Conductorवाहक:वाहिका
Teacherअध्यापक:, शिक्षक:, गुरु:अध्यापिका, शिक्षिका
Actorअभिनेताअभिनेत्री
Directorनिर्देशक:, सञ्चालक:निर्देशिका, सञ्चालिका
Managerप्रबन्धक:, व्यवस्थापक:प्रबन्धिका, व्यवस्थापिका
Watchmanरक्षिक:रक्षिका
Accountantलेखापाल:स्त्री-लेखापाल
Nurseपरिचारक:परिचारिका
Architectवास्‍तुविद्स्त्री-वास्‍तुविद्
Dentistदन्तचिकित्सक:दन्तचिकित्सिका
Writerलेखक:लेखिका
Lawyerअधिवक्ताअधिवक्त्री
Librarianग्रंथपाल:ग्रंथपालिका
Scientistवैज्ञानिक:वैज्ञानिका
Farmerकृषक:कृषिका
Painterचित्रकार:चित्रकारिका
Singerगायक:गायिका
Dancerनर्तक:नर्तिका
Servantसेवक:सेविका
Goldsmithसुवर्णकार:सुवर्णकारिका
Locksmithतालककार:तालककारिका
Washerरजक:रजिका
Wrestlerमल्ल:स्त्री-मल्ल:
Playerक्रीडापटुस्त्री-क्रीडापटु
Postmanपत्रवितारक:पत्रवितारिका
Receptionistस्वागतकार:स्वागतकारिका
Typistटङ्कक:टङ्किका
Fisherman/womanदाशक:कैवर्ती
Tailorसूचिक:सूचिका
Runnerधावक:धाविका
Money Lenderऋणप्रदातृऋणप्रदात्रि
Shop Keeperआपणिक:स्त्री-आपणिक
Magicianऐन्द्रजालिक:ऐन्द्रजालिका
Carpenterतक्षक:तक्षिका
Charioteerरथसारथिस्त्री-रथसारथि
Studentछात्र:छात्रा
Linguistउच्चारणज्ञ:उच्चारणज्ञा
Consultantमन्त्रधारिन्मन्त्रधारिणी
Spyगुप्तचर:गुप्तचारिणी
Mountaineerपर्वतारोहिन्पर्वतारोहिणी
Treasurerकोशनायक:कोशनायिका
Distributorवितरक:वितरिका
Publisherप्रकाशक:, प्रचारक:प्रकाशिका, प्रचारिका
Navigator, Rowerनाविक:नाविका
Reporterनिवेदक:, वृत्तान्तलेखक:निवेदिका, वृत्तान्तलेखिका
Technicianतन्त्रज्ञ:तन्त्रज्ञा
Cashierधनाधिकारीधनाधिकारिणी
Poetकविकवयित्री
Blacksmithलोहकार:लोहकारिका
Explorer, Examinerपरीक्षक:परिक्षिका
Supervisorपर्यवेक्षक:पर्यवेक्षिका
Merchant, Sellerवणिक्स्त्री-वणिक्
Politicianराजनीतिज्ञ:राजनीतिज्ञा
Mentor, Guideमार्गदर्शक:मार्गदर्शिका
Physicist, Physics Scientistभौतिकशास्त्रज्ञ:भौतिकशास्त्रज्ञा
Chemistry Scientistरसायनशास्त्रज्ञ:रसायनशास्त्रज्ञा
Biology Scientistजीवशास्त्रज्ञ:जीवशास्त्रज्ञा
Chemistरसतन्त्रज्ञ:रसतन्त्रज्ञा
Operatorप्रचालक:प्रचालिका
Surgeonशल्यचिकित्सक:शल्यचिकित्सिका

Lesson 2 - Numbers

NumeralEnglish WordSanskrit Word
0Zeroशून्य
1Oneएक:
2Twoद्वि
3Threeत्रि
4Fourचतुर्
5Fiveपञ्च
6Sixषट् / षड्
7Sevenसप्त
8Eightअष्ट
9Nineनव
10Tenदश
11Elevenएकादश
12Twelveद्वादश
13Thirteenत्रयोदश
14Fourteenचतुर्दश
15Fifteenपञ्चदश
16Sixteenषोडश
17Seventeenसप्तदश
18Eighteenअष्टादश
19
20-1
Nineteen
Twenty minus One
नवदश
एकोणविंशति
20Twentyविंशति
21Twenty Oneएकविंशति
22Twenty Twoद्वविंशति
23Twenty Threeत्रयोविंशति
24Twenty Fourचतुर्विंशति
25Twenty Fiveपञ्चविंशति
26Twenty Sixषड्विंशति
27Twenty Sevenसप्तविंशति
28Twenty Eightअष्टाविंशति
29
30-1
Twenty Nine
Thirty minus One
नवविंशति
एकोणत्रिन्शतः
30Thirtyत्रिन्शतः
31Thirty Oneएकत्रिन्शतः
32Thirty Twoद्वात्रिन्शतः
33Thirty Threeत्रयस्त्रिन्शतः
34Thirty Fourचतुस्त्रिन्शतः
35Thirty Fiveपञ्चत्रिन्शतः
36Thirty Sixषड्त्रिन्शतः
37Thirty Sevenसप्तत्रिन्शतः
38Thirty Eightअष्टात्रिन्शतः
39
40-1
Thirty Nine
Forty minus One
नवत्रिन्शतः
एकोणचत्वारींशतः
40Fortyचत्वारींशतः
41Forty Oneएकचत्वारींशतः
42Forty Twoद्वचत्वारींशतः
43Forty Threeत्रिचत्वारींशतः
44Forty Fourचतुश्चत्वारींशतः
45Forty Fiveपञ्चचत्वारींशतः
46Forty Sixषट्चत्वारींशतः
47Forty Sevenसप्तचत्वारींशतः
48Forty Eightअष्टचत्वारींशतः
49
50-1
Forty Nine
Fifty minus One
नवचत्वारींशतः
एकोणपञ्चाशतः
50Fiftyपञ्चाशतः
51Fifty Oneएकपञ्चाशतः
52Fifty Twoद्वपञ्चाशतः
53Fifty Threeत्रिपञ्चाशतः
54Fifty Fourचतुर्पञ्चाशतः
55Fifty Fiveपञ्चपञ्चाशतः
56Fifty Sixषड्पञ्चाशतः
57Fifty Sevenसप्तपञ्चाशतः
58Fifty Eightअष्टपञ्चाशतः
59
60-1
Fifty Nine
Sixty minus One
नवपञ्चाशतः
एकोणषष्टी
60Sixtyषष्टी:
61Sixty Oneएकषष्टी
62Sixty Twoद्विषष्टी
63Sixty Threeत्रिषष्टी
64Sixty Fourचतुर्षष्टी
65Sixty Fiveपञ्चषष्टी
66Sixty Sixषड्षष्टी
67Sixty Sevenसप्तषष्टी
68Sixty Eightअष्टषष्टी
69
70-1
Sixty Nine
Seventy minus One
नवषष्टी
एकोणसप्तति
70Seventyसप्तति
71Seventy Oneएकसप्तति
72Seventy Twoद्विसप्तति
73Seventy Threeत्रिसप्तति
74Seventy Fourचतुर्सप्तति
75Seventy Fiveपञ्चसप्तति
76Seventy Sixषड्सप्तति
77Seventy Sevenसप्तसप्तति
78Seventy Eightअष्टसप्तति
79
80-1
Seventy Nine
Eighty minus One
नवसप्तति
एकोणाशिति
80Eightyअशीति
81Eighty Oneएकाशीति
82Eighty Twoद्व्यशीति
83Eighty Threeत्र्यशीति
84Eighty Fourचतुरशीति
85Eighty Fiveपञ्चाशीति
86Eighty Sixषडशीति
87Eighty Sevenसप्ताशीति
88Eighty Eightअष्टाशीति
89
90-1
Eighty Nine
Ninety minus One
नवाशीति
एकोणनवति
90Ninetyनवति
91Ninety Oneएकनवति
92Ninety Twoद्वानवति
93Ninety Threeत्रिनवति
94Ninety Fourचतुर्नवति
95Ninety Fiveपञ्चनवति
96Ninety Sixशन्नवति
97Ninety Sevenसप्तनवति
98Ninety Eightअष्टनवति
99
100-1
Ninety Nine
One Hundred minus One
नवनवति
एकोणशत
100One Hundredशतम्
200Two Hundredद्विशतम्
300Three Hundredत्रिशतम्
400Four Hundredचतुश्शतम्
500Five Hundredपञ्चशतम्
600Six Hundredषड्शतम्
700Seven Hundredसप्तशतम्
800Eight Hundredअष्टशतम्
900Nine Hundredनवशतम्
1,000One Thousandसहस्त्रम्
10,000Ten Thousandदशसहस्त्र / अयुत
1,00,000One Hundred Thousandलक्षम्
10,00,000One Millionनियुत / प्रयुत
1,00,00,000Ten Millionकोटिः
10,00,00,000Hundred Million - Ten Lakhअर्बुद
1,00,00,00,000One Billionअब्ज
10,00,00,00,000Ten Billionखर्व
1,00,00,00,00,000Hundred Billionनिखर्व
10,00,00,00,00,000One Trillionमहापद्म
1,00,00,00,00,00,000Ten Trillionशङ्कु
10,00,00,00,00,00,000Hundred Trillionजलधि
1,00,00,00,00,00,00,000Quadrillionअन्त्य
10,00,00,00,00,00,00,000Ten Quadrillionमध्य
1,00,00,00,00,00,00,00,000Hundred Quadrillionपरार्ध

Lessons

Lesson 1 - Greetings
Lesson 2 - Numbers
Lesson 3 - Verbs
Lesson 4 - Gender
Lesson 5 - Professions

Tuesday, January 25, 2011

Lesson 1 - Greetings

EnglishSanskritComments
Hello / Hiनमस्ते|-
Greetingsशुभाशयाः|-
Good Morningसुप्रभातम्|-
Good Afternoonस्वपराह्ण|-
Good Eveningसुसन्ध्या|
Good Nightशुभरात्रिः|-
How are you?कथम् अस्ति भवान् / भवती?-
Fine, Thanks.समीचीनं, धन्यवादः|-
What is your name?भवतः / भवत्याः नाम किं?भवतः - masculine
भवत्याः - feminine
My name is Sachin.मम नाम सचिन:|-
Thanksधन्यवादः|-
Welcomeस्वागतम्|-
Excuse me / Pardon me.क्षम्यताम्-
See you tomorrow.श्वः द्रक्ष्याम|-
See you later.अनन्तरं द्रक्ष्याम|-
See you again.पुनः द्रक्ष्याम|-
Goodbye (may your way be good/may God be with you).शुभाः ते पन्थानः|-
Good luck.(Let it be good/blissful.)शुभमस्तु|-